Proefschriften in aantocht
Twee promotieonderzoeken waarin het werk van Miskotte aan de orde komt, zijn op dit moment in de fase van afronding. Het gaat om de onderzoeken van Carola Dahmen, over Miskotte en het ecofeminisme van Sallie McFague, en van Mirjam Elbers, over religiekritiek in de Hebreeuwse Bijbel (o.a. over het werk van Jan Assmann en K.H. Miskotte).
Carola Dahmen onderzoekt de vraag naar de verhouding tussen God en de natuur in een tijd van ecologische crisis aan de hand van het werk van Sallie McFague en K.H. Miskotte. Zij hoopt te promoveren aan de PThU op 30 september 2024. Promotor is dr. Heleen Zorgdrager, copromotor is dr. Rinse Reeling Brouwer.
Mirjam Elbers onderzoekt hoe de Bijbelse theologie van Miskotte kan helpen het debat over monotheïsme en geweld/kritiek in de Bijbel, dat Jan Assmann de laatste 20 jaar heeft doen herleven, aan te vullen en te corrigeren. Centraal staat de vraag: gaat het in de Bijbelse religiekritiek ‘Geen andere goden!’ om kritiek op anderen of toch vooral om zelfkritiek? Zij hoopt daarop te promoveren aan de KU Leuven bij systematisch theoloog Stephan van Erp (promotor) en oudtestamenticus Pierre van Hecke (copromotor).
Al twee proefschriften waarin het werk van Miskotte een rol speelt werden in 2024 met succes verdedigd.
Dick de Jong deed onderzoek naar het theologische denken over zorg en zorgen. Hij liet zich hierbij inspireren door Joan Tronto en Karl Barth, waarbij steeds het Bijbels ABC van Miskotte opengeslagen lag. Hij promoveerde op zijn dissertatie … als de mens die naast je is (Eburon 2024) op 26 maart aan de PThU. Promotores waren dr. Erik Borgman en dr. Rinse Reeling Brouwer. Dr. Pieter Dronkers was copromotor.
Jaco Zuurmond onderzocht onder begeleiding van promotor dr. Rinse Reeling Brouwer en met dr. Ciska Stark als copromotor de totstandkoming van de tekst van Om het levende Woord, Miskottes hermeneutische studie in vier delen uit 1948. Hij publiceerde zijn dissertatie in twee banden: een analyse van de tekstgeschiedenis van Om het levende Woord (Een Godswoord in mensentaal) en een gedetailleerde ‘studieuitgave’ van de tekst van het boek waarin de ontstaansgeschiedenis inzichtelijk is gemaakt (beide boeken uitgegeven door Skandalon in Middelburg). De tekst van de ‘studieuitgave’ zal in een aangepaste versie deel uitmaken van deel 16 van het Verzameld Werk, waarin ook het Bijbels ABC (1941) zal worden opgenomen. De promotieplechtigheid van Jaco Zuurmond vond plaats op 15 april 2024 aan de PThU.
2024 is nu al en hoe dan ook een zeer vruchtbaar jaar voor het Miskotte-onderzoek!
Onderzoek aan de PThU
Marco Visser is post-doc onderzoeker aan de PThU op het gebied van de Bijbelse Theologie.
Deze onderzoeksplek is ingesteld in samenwerking met de stichting De Nieuwe Bijbelschool, netwerk van theologen in de traditie van de zgn. Amsterdamse School. Zie www.denieuwebijbelschool.nl.
In 2022 is Marco Visser gepromoveerd op het proefschrift: 'Pars pro toto. Analyse van de figuur van het pars pro toto in het werk van F.H. Breukelman en uitwerking aan de hand van de teksten over de knecht van JHWH in Jesaja. Een bijbels-theologisch onderzoek.' Begeleiders van het promotietraject waren prof. dr. Rinse Reeling Brouwer en prof. dr. Klaas Spronk (OT).
Het huidige vervolgonderzoek gaat over het werk van Rochus Zuurmond, docent hermeneutiek en hoogleraar Bijbelse Theologie aan de UvA van 1981 tot 1996 en een van de toonaangevende representanten van de 'Amsterdamse School'. De onderzoeksvraag is wat de actuele betekenis van zijn visie op Bijbelse Theologie is voor het vakgebied vandaag.
Marco Visser is predikant in de Goede Herderkerk in Rotterdam-Schiebroek (Protestantse Kerk Nederland). Tevens is hij bestuurslid van de K.H. Miskottestichting.